بازی با آوا، بازی با الفبا (۱)

میمون آماده است که بخوابد، اما ماه او را می‌بیند و می‌گوید: «تو که مسواک نزدی؟» میمون هم از جایش می‌پرد و می‌گوید: «من که مسواک نزدم، می‌روم مسواک بزنم.» این شروع یکی از داستان‌های کتاب «بازی با آوا بازی با الفبا ۱» است. کتابی که یک عالمه داستان‌های کوتاهِ قشنگ و فانتزی از جانوران گوناگون داد. در داستان دیگری آمده است که «تیک تیک تیک… خرگوشه تیک‌تیک می‌دوید و تُند‌تُند گوش‌هایش را تکان می‌داد. تَلق‌وتُلوق، تَلق‌وتُلوق، تَلق‌وتُلوق، تَلق‌وتُلوق و… اسب تَلق‌وتُلوق می‌دوید و دُمش را تکان می‌داد…»

بله، درست حدس زدید. در این کتاب، هر داستان متشکل از کلماتی است که با یکی از حروف الفبا ساخته شده است. در حقیقت، داستان بستری است تا کودک بتواند با کلمات جدیدی که با آن حرف ساخته شده، آشنا شود.

کتاب حاضر، مجموعه‌ی داستان‌های کوتاهی است که با بازی‌های آوایی و کلامی همراه است و کوششی است تا آغاز به خواندن را برای کودکان دلنشین‌تر کند. در این شیوه، کودکان بازی می‌کنند و یاد می‌گیرند. حتی برای سهولت کار، حرف‌ها هماهنگ و به ترتیب حرف‌های کتاب سال اول دبستان آمده است.

در جلد اول این مجموعه، داستان‌هایی با حروف «آ»، «ب»، «د»، «م»، «س»، «ت»، «ر»، «ن»، «ز» و «ش» آمده است. پیش از هر داستان هم، حرف انتخاب‌شده همراه با مصوت‌های کوتاه و بلند و «ه» نوشته شده است: برای مثال «رَ ، رُ ، رِ ، ره، را، ری، رو»، که کودک می‌تواند آن‌ها را تکرار کند. پس از آن، داستانی فانتزی متشکل از کلماتی با این ترکیب‌ها پیش چشم کودک قرار می‌گیرد. نکته‌ی مهم دیگر درباره‌ی این کتاب، اعراب‌گذاری روی کلمات داستان‌هاست که خواندن را برای کودکان تسهیل می‌کند.

برای مثال، در داستان حرف «ر» ماجرا از این قرار است: «روز آمد. روباه ریزه‌میزه رختخوابش را جمع کرد. نرده‌ها را رنگ کرد. روباره سُر خورد و روی نرده‌ها افتاد. بز زنگوله‌پا تاپ‌تاپ از راه رسید.» در همین متن ساده، کودک با ۱۲ کلمه‌ی «روز- روباه- ریزه‌میزه- رختخواب- را- نرده‌- رنگ- کرد- سُرخورد- روی- راه- رسید» در بستر جمله آشنا می‌شود. کلمات ساده هستند، اما هرکدام چندباری در متن تکرار شده‌اند و همین تکرارهاست که به کودک کمک می‌کند تا آن‌ها را به خاطر بسپارد.

از دیگر کتاب‌های زهره پریرخ کتاب «هفت‌خوان و هفت رزم» است که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۹۲ منتشر کرد. این کتاب در سال ۲۰۱۴ در فهرست کلاغ سفید قرار گرفت.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مجموعه‌ی «بازی با آوا، بازی با الفبا» را در ۳ جلد منتشر کرده است.

این مجموعه در جشنواره‌ی کتاب برتر کودک و نوجوان تشویق‌ شده و مورد تقدیر قرار گرفته است.