مرگ سقراط – مجموعه افلاطون های کوچک

سقراط فیلسوفی بود که در خیابان‌های آتن راه می‌رفت و مردم را به شناختن خودشان فرامی‌خواند. او هرکسی را که سر راهش می‌دید، صدا می‌زد و می‌گفت: «سلام بر تو، ای خوب‌ترین‌ِ آدم‌ها و ای شهروند آتن، باشکوه‌ترین شهر جهان! تو نگران سرافرازی و شهرت و اعتبارت هستی، نگران خوشی و ثروتت. اما به جست‌وجو کردن حقیقت هم فکر می‌کنی؟ به داناتر شدن خود؟ کوتاه بگویم، به درست فکر کردن هم می‌اندیشی؟ به فلسفه ورزیدن؟» اما مشکل اینجا بود که همه مثل سقراط عاشق دانستن نبودند. بنابراین از پرسش‌های بی‌وقفه‌ی او خشمگین می‌شدند. با این شرایط، به نظر شما، می‌شود از سقراط شکایت کرد؟ می‌شود برایش دادگاه تشکیل داد؟ اگر یک فیلسوف را به مرگ محکوم کنند، چه می‌شود؟ «مرگ سقراط» اصلاً فایده‌ای هم دارد؟

داستان «مرگ سقراط»، که یکی از کتاب‌های مجموعه‌ی «افلاطون‌های کوچک» است، با یک پرسش آغاز می‌شود: داناترین آدم یونان چه‌کسی است؟ پاسخ روشن است: سقراط. اما سقراط می‌گوید که فقط یک چیز می‌داند، اینکه چیزی نمی‌داندن. و این مبدأ فلسفه‌ی اوست.

مبنای اندیشه‌ی سقراط، فیلسوف یونانی دوران باستان، پرسشگری و شک درباره‌ی هر چیز بدیهی است تا از این طریق به مرحله‌ی بالاتری از شناخت برسد. شک سقراطی را قابله‌ی حقیقت می‌دانند.

این کتاب جایزه‌ی «برگ‌بوهای سبز» را از آن خود کرده است.

ژان-پُل مَنژن، نویسنده‌ی فرانسوی، متولد سال ۱۹۷۹ است و دکترای فلسفه‌ی آلمانی از دانشگاه سوربن دارد. او همچنین مؤسس بنیاد و انتشارات افلاطون کوچک است. منژن بیش از هر چیز داستان گفتن برای کودکان را دوست دارد و کتاب‌هایی درباره‌ی فیلسوف بزرگ نوشته است. کتاب «آقای دکارت و شیطان فریب‌کارش» نیز از همین نویسنده است. یان لُبقا، تصویرگر این اثر، فرانسوی است و در شهر نانت زندگی می‌کند. او واسطه‌ی فرهنگی موزه‌ی تُمی ائنگِرِر مرکز بین‌المللی تصویرگری استرازبورگ نیز هست.

سارا محمدی اردهالی، شاعر، نویسنده و مترجم متولد دی‌ماه ۱۳۵۴ در تهران است و کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی از دانشگاه علامه طباطبایی دارد. «روباه سفیدی که عاشق موسیقی بود»، «برای سنگ‌ها»، «بیگانه می‌خندد»، «گل سرخی در زد» و «فروغ فرخ‌زاد» (مجموعه‌ی سی شعر) کتاب‌های اوست.

شیرین کریمی نیز نویسنده و مترجم، متولد ۱۳۶۲ در شیراز است و کارشناسی ارشد مطالعات جوانان از دانشگاه دارد. بعضی از مقالات، ترجمه‌ها و داستان‌هایش در مطبوعات منتشر شده، او کتاب پژوهشیِ «جوانی در سیاست فقط یک کلمه است» را با همکاری حمیدرضا جلائی‌پور نوشته است.

از مجموعه‌ی «افلاطون‌های کوچک» کتاب‌های زیر منتشر شده است:

• مرگ سقراط
• دیوژن مرد سگی
• غرغرو و مارتین هایدگر
• تماشاخانه‌ی کوچک هانا آرنت
• آقای دکارت و شیطان فریب‌کارش
• شبح کارل مارکس
• نیوتن و انجمن ستاره‌شناسان
• روز شگفت انگیز پروفسور کانت
• کرگدن ویتگنشتاین
• فکرهای بکر آلبرت اینشتین