کره ی ماه – کاوش در فضا

در کتاب «کره ی ماه» از مجموعه‌ی کاوش در فضا دوازده فصل درباره‌ی ماه می‌خوانیم.

کره‌ی ماه از هر جرم آسمانی دیگر در منظومه‌ی شمسی نزدیک‌ترین به زمین است و شب‌هنگام بزرگ‌ترین جرم آسمانی است که در آسمان می‌بینیم. به هر حال کره‌ی ماه کوچک‌تر از کره‌ی زمین است و از این رو نیروی جاذبه‌ی آن نیز ضعیف‌تر است. اما همین نیروی جاذبه موجب می‌شود آب دریاها بالا و پایین شوند. در واقع جاذبه‌ی ماه آب اقیانوس‌ها را به سمت بیرون می‌کشد و نیروی جاذبه‌ی زمین دوباره آب را به سمت پایین می‌کشد و به این ترتیب جزر و مدی که می‌شناسیم ایجاد می‌شود.

کره‌ی ماه ساختمان خاص خودش را دارد. یک هسته‌ی فلزی کوچک دارد که توسط لایه‌ای به نام گوشته احاطه شده و لایه‌ی نازکی به نام پوسته آن را در بر گرفته است. وقتی کره‌ی ماه تشکیل شد، فاصله‌ی آن از کره‌ی زمین ده برابر نزدیک‌تر از فاصله‌ی فعلی بود. از آن زمان تا به امروز کره‌ی ماه به طور تدریجی هر سال ۴ سانتی‌متر از زمین فاصله می‌گیرد.

دانشمندان تا هزاران سال شیفته‌ی زیبایی آسمان شب بوده‌اند و با تلسکوپ‌ها توانسته‌اند این آسمان را بهتر رصد و مطالعه کنند.

سطح کره‌ی ماه پوشیده از گودال‌های کم‌عمق در اندازه‌های مختلف است. این گودال‌ها حفره یا دهانه‌ی آتش‌فشانی نامیده می‌شوند. دهانه‌های آتش‌فشانی محل برخورد سنگ‌های آسمانی با سطح کره‌ی ماه را نشان می‌دهد.

باید توجه داشت که همواره یک سطح کره‌ی ماه متوجه زمین است و نیمه‌ی دیگر آن برای ما قابل رویت نیست. این قسمت از نیمه‌ی پنهان یا تاریک ماه نامیده می‌شود. تا سال ۱۹۵۹ میلادی که سفینه‌ی کاوشگر لونا ۳ از نیمه‌ی تاریک ماه عکس‌برداری کرد، هنوز هیچ‌کس نمی‌دانست که نیمه‌ی پنهان ماه چه شکلی دارد.

از آنجا که کره‌ی ماه به زمین بسیار نزدیک است، دانستنی‌ها هم درباره‌‌ی آن بیشتر است. اگر دوست دارید از آنها با خبر شوید، کتاب کره‌ی ماه از مجموعه‌ی کاوش در فضا را بخوانید.

در پایان کتاب ذیل عنوان تقویم وقایع علم نجوم، برخی رویدادهای علمی و تاریخشان ذکر شده و در ادامه واژه‌نامه و فهرست اعلام نیز آورده شده است.

کره‌ی ماه یک کتاب از مجموعه‌ی شش جلدی کاوش در فضاست. جلدهای دیگر از این قرارند: خورشید، ستارگان دنباله‌دار و سیارک‌ها، ستارگان و کهکشان‌ها، سیارات نزدیک، سیارات دور، کره ی ماه