چگونه یک گیاه تبدیل به نفت می شود؟ – مجموعه چگونه روی می دهد؟

کتاب «چگونه یک گیاه تبدیل به نفت می شود؟» از مجموعه‌ی «چگونه روی می‌دهد»، کتابی علمی برای نوجوانان است که با اطلاعات مختصر اما جذاب طی سیزده فصل، روند تولید نفت در طبیعت را توضیح می‌دهد.

این روند با معرفی پلانکتون‌ها شروع می‌شود. پلانکتون‌ها گیاهان ریز میکروسکوپی هستند که در سطح اقیانوس‌ها و سایر منابع آب‌ها شناورند. پلانکتون‌ها برای هر چیزی که روی کره‌ی زمین است، مفیدند و این به دلیل آن است که این گیاهان پس از پایان غذاسازی، اکسیژن آزاد می‌کنند. یکی از مهم‌ترین دلایل اهمیت پلانکتون‌ها آن است که در مرحله‌ی شروع زنجیره‌ی غذایی قرار دارند. پلانکتون‌ها به وسیله‌ی حیوانات خورده می‌شوند و آن حیوانات هم توسط حیوانات بزرگ‌تر خورده می‌شوند. بقایای آن‌ها در بستر اقیانوس‌ها دفن می‌شود و در سالیان طولانی لایه‌هایی از گل و ماسه در بستر اقیانوس‌ها انباشته می‌شود و در طول میلون‌ها سال تبدیل به سنگ می‌شود. سنگ‌هایی که پلانکتون‌ها را در میان گرفته‌اند.

اما اگر پلانکتون‌ها بدون آنکه خورده شوند، هم بمیرند، هنوز هم بخشی از انرژی خورشید را دارا هستند. این انرژی طی گذشت میلیون‌ها سال در درون آن‌ها باقی می‌ماند و این همان انرژی است که در نفت یافت می‌شود.

در واقع وقتی پلانکتون‌ها درون سنگ‌ها محبوس می‌شوند، وزن سنگ‌ها فشار و گرما تولید می‌کند. پس از میلیون‌ها سال پلانکتون‌ها در اثر این فشار و گرما به نوعی نفت تبدیل می‌شوند. ما این نفت را نفت خام می‌نامیم.

نفت خام میلیون‌ها سال قبل در زیر بستر اقیانوس‌ها یا دریاچه‌ها تشکیل می‌شود اما شرایط فعلی سطح زمین با آنچه که در گذشته بود، بسیار متفاوت است. طی گذشت زمان قاره‌ها حرکت کردند. مناطقی که زمانی زیر آب قرار داشتند، سر از آب بیرون آوردند و تبدیل به خشکی شدند و این به معنی آن است که بخشی از منابع نفت خام که زمانی زیر اقیانوس‌ها تشکیل شدند، اکنون زیر خشکی قرار دارند. دانشمندان و پژوهشگران در جستجوی نفت، تحقیق‌ و بررسی‌های زیادی انجام می‌دهند و برای به دست آوردن آن دکل‌های حفاری زیادی نصب می‌کنند و به نفت خام می‌رسند. نفت خام ممکن است مخلوط با آب، ماسه یا گاز باشد. گازها پیش از آنکه نفت خام به پالایشگاه فرستاده شود، از آن جدا می‌شوند و در پالایشگاه نفت خام طی فرایندهایی به انواع فراورده‌های مفید تبدیل می‌شود.

در ادامه‌ی کتاب درباره‌ پالایشگاه، فراورده‌های نفت خام، بنزین و انرژی، کاهش منابع انرژی و سوخت‌های آینده می‌خوانیم.

در پایان کتاب واژه‌نامه و نمایه آورده شده است.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از مجموعه‌ی «چگونه روی می‌دهد؟» کتاب‌های زیر را نیز منتشر کرده است:

• چگونه یک آتشفشان تبدیل به جزیره می‌شود؟
• چگونه یک استخوان تبدیل به سنگواره می‌شود؟
• چگونه یک گیاه تبدیل به نفت می‌شود؟
• چگونه یک ابر تبدیل به توفان تندری می‌شود؟