شنگول و منگول، حبه ی انگور

کتاب تصویری «شنگول و منگول، حبه ی انگور» بازآفرینی آهنگینی از افسانه‌ی شناخته‌شده‌ی «بزبز قندی» یا همان «شنگول و منگول، حبه ی انگور» است که کودکان تمامی نسل‌ها با آن خاطره دارند. منتهی این‌بار محمدهادی محمدی بخش خشونت‌آمیز داستان را حذف کرده است تا کودکان با خیال راحت و بدون هراس تا پایان آن را دنبال کنند.

علی خدایی نیز با تصویرگری به شیوه‌ی کلاژ و استفاده از زبانه‌هایی در دل تصاویر بر جذابیت روایت افزوده است. به این ترتیب، که کودکان باید علف را کنار بزنند تا گرگ از پشت آن نمایان شود یا وقتی‌که گرگ وارد خانه می‌شود، در گنجه را محکم نگه دارند تا گرگ بلا متوجه پنهان شدن حبه‌ی انگور نشود!

راز ماندگاری چنین افسانه‌ها‌ی زیبایی در کنش‌ها و کشمکش‌هایی است که کودکان در دوری یا جدایی از مادر و پدر تجربه می‌کنند. کودکان بی‌پناه‌اند و همیشه در هنگام دوری والدین احساس آسیب‌پذیری می‌کنند. به همین دلیل، در روایت بازآفرینی‌شده‌ی اخیر، محمدی تلاش کرده است که از خشونت کنش‌ها بکاهد. در نتیجه، بخشی که گرگ بزغاله‌ها را می‌خورد از داستان حذف شده است. تجربه نشان می‌دهد که کودکان از این بخش از افسانه به‌شدت هراسان می‌شوند.

نکته‌ی دیگر در بازآفرینی این اثر به کار بردن زبان شکسته‌ی فارسی تهرانی است. چون ارزش این‌گونه افسانه‌ها در بلندخوانی آن‌هاست و در گذشته هم به شکل شفاهی روایت می‌شدند، نویسنده نیز از زبان گفتاری بهره برده است. به این ترتیب، راویان گوناگون در نقاط مختلف ایران می‌توانند این کتاب را بنا بر لهجه‌‌ی خود، هم برای خردسالان و هم کودکان سال‌های نخست دبستان، به‌آسانی بلندخوانی کنند.