حقوق کودک را بشناسیم و با آن زندگی کنیم- دستنامه آموزش حقوق کودک در دبستان و دبیرستان

موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان به تازگی کتاب «حقوق کودک را بشناسیم و با آن زندگی کنیم» نوشته دوبراوکا مالس، ایوانکا استریشویس و دیگران و ترجمه زهره قایینی و ویدا محمدی از انتشارت دفتر یونیسف کرواسی، منتشر و راهی بازار نشر کرده است. این کتاب راهنمایی است برای آموزش حقوق کودک به کودکان و نوجوانان.

حقوق کودک را بشناسیم و با آن زندگی کنیم

موسسه امیدوار است که مربیان و آموزگاران و همه دست‌اندرکاران آموزش و پرورش ایران و کشورهای فارسی زبان با بهره‌گیری از این کتاب و اجرای کارگاه‌های آموزشی برای دانش‌آموزان، به کودکان و نوجوانان یاری رسانند تا حقوق کودک را در بستر زندگی بشناسند و آن‌ها را در رفتارها و کنش‌های روزانه خود به‌کار گیرند.

در پیش گفتار این کتاب، زهره قایینی یکی از دو مترجم این کتاب می نویسد:

«با شروع برنامه «با من بخوان» و به ویژه با تمرکزی که در مناطق محروم و مراکز کودکان کار و خیابان داشتیم، دریافتم که جای چنین کتاب و آموزشی تا چه حد در برنامه‌های آموزش و پرورش کشورمان به طور کلی و در مناطق محروم ایران، به ویژه خالی است. پی بردم که چه بسیار رخدادهای تأسف باری که در کلاس‌های درس اتفاق می افتند… برخاسته از همین ناآگاهی از حقوق خود و دیگران است.

بدون شک بر این باور نیستم که با ترجمه و انتشار این کتاب و ترویج آن در آموزشگاه‌ها، به یک باره روش‌ها و برنامه‌های آموزشی در آموزشگاه‌ها چهره دیگری پیدا می‌کند. سخت بر این باورم که برای دگرگون کردن یک سیستم آموزگارمحور به دانش آموزمحور که در این کتاب بر آن پافشاری شده است، باید همه کادر آموزشی از مدیر تا تک تک آموزگاران برای چنین تغییر نگرشی آمادگی داشته باشند… به زبانی دیگر باید حقوق کودک در کلاس‌های درس از سوی آموزگاران و دانش آموزان تمرین شود، تمرین در زندگی واقعی، در آموزشگاه و خانه. افزون بر کارگاه‌های عملی، در این کتاب بر درک حقوق کودک از راه ادبیات نیز پافشاری شده است. کودکان و نوجوانان با خواندن داستان‌هایی که به گونه ای حقوق شخصیت‌های داستان نقض شده است، به شکلی ملموس با این حقوق آشنا می‌شوند و درباره آن با یک دیگر گفت وگو می‌کنند…

اگر در آموزشگاهی انواع خشونت‌ها جای خود را به گفت وگو، احترام به‌یک‌دیگر، دوستی و کار گروهی بدهد، اگر فضای سخت آموزگارمحور آموزشگاه‌ها جای خود را به فضایی شاد و دوستانه دهد، تا دیدگاه‌های دانش آموزان در تصمیم گیری‌های مدرسه نقش داشته باشد، دانش آموزان با عشق در مدرسه حضور می‌یابند و بهتر از گذشته در آموختن رغبت نشان می‌دهند.»

این کتاب با ۳۷۲ صفحه به شکل دو رنگ وارد بازار نشر شده است. لازم به یاد آوری است که دفتر یونیسف در زاگرب حق انتشار این کتاب را به موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان اهدا کرده است.

«بسته بازی و فعالیت با کارت های حقوق کودک»، در پیوند با کتاب «دستنامه آموزش حقوق کودک در دبستان و دبیرستان: حقوق کودک را بشناسیم و با آن زندگی کنیم» تهیه شده است. در این بسته ۲۱ کارت تصویری وجود دارد که بر روی هر کدام نماد یکی از حقوق کودک نقش بسته شده و نام آن حق در زیر نماد آمده است. بازی‌ها یا فعالیت‌های گروهی پیشنهادی در دو بخش: «نقض حقوق کودک» و «پیمان‌نامه حقوق کودک به زبان تصویر» طراحی شده‌اند.

«پوستر حقوق کودک» هم از دیگر ابزارهای آموزش حقوق کودک در پیوند با این کتاب است.