روانشناسی کودک و نوجوان

زمان و چگونگی از پوشک گرفتن کودکان می تواند موضوع چالش برانگیزی برای والدین کودکان با نیازهای ویژه باشد. هیچ والدی مایل نیست فرزند را مجبور به انجام  کاری کند که احتمالا انجام آن کار غیر ممکن است، اما اگر کودک بتواند در انجام این امر مهم که مرتبط با مراقبت شخصی است به موفقیت [...]

اینترنت و فضای مجازی، دنیای عجیب و در عین حال شگفت‌انگیزی برای کودکان محسوب می‌‍شود. مخصوصا در این دوران که بسیاری از آموزش‌‍‌ها و ارتباطات در بستر فضای مجازی شکل می‌گیرد، استفاده‌ی کودکان از تکنولوژی و اینترنت، تا حد زیادی گریزناپذیر و البته مفید است. آنها می‌توانند از اینترنت برای حضور در کلاس‌های مدرسه و [...]

برای بحث در خصوص موضوع «کودک معلول» لازم است که ابتدا تعریف دقیق و جامعی از این واژه داشته باشیم. واژه معلولیت اغلب تداعی‌کننده اشکال قابل رؤیت معلولیت‌هاسـت. فارغ از روش به کارگیری عبارت معلولیت، باید در نظر داشت که کودکان اول از هر چیزی کودک هستند، چه معلولیت داشته باشند چه نداشته باشند. فهرست [...]

بلوغ از نظر لغوی به معنی رسیدن به سن رشد، پختگی و به کمال رسیدن می‌باشد. بسیاری از مشکلات مختلف جسمی، روانی و اجتماعی مانند بیماری‌های عفونی، ازدواج ناموفق، حاملگی زودرس و پرخطر، بیماری قلبی و عروقی، بیماری‌های مزمن و مرگ و میر مادر و کودک ریشه در دوران بلوغ دارد. به دلیل ناگهانی بودن [...]

خشم کودکان نه تنها عجیب نیست بلکه واکنشی طبیعی است. راهکارهای متفاوتی برای کنترل خشم کودکان وجود دارد. خواندن کتاب، به‌ویژه کتاب‌هایی که در راستای خشم کودکان نوشته شده‌اند، یکی از بهترین و مؤثرترین راه‌ها برای آموزش غیرمستقیم مدیریت خشم به کودکان است. در این شیوه با کمک شخصیت‌های داستانی به کودکان آموزش می‌دهیم خشم [...]

بسیاری از زوج‌ها وقتی تصمیم خود را برای جدایی و طلاق می‌گیرند، نگران تاثیر طلاق بر کودکان‌شان هستند و از خود می‌پرسند که آیا بهتر است به خاطر آنها از این تصمیم صرف‌نظر کنند یا نه؟ در این مواقع نگرانی‌های گوناگونی در ذهن والدین شکل می‌گیرد، از وضعیت زندگی خود در آینده گرفته تا حضانت [...]

به ندرت پیش می‌آید که آموزش دستشویی رفتن به کودکان، بدون دردسر و چالش باشد. اما تردید نداشته باشید که همچون هر مشکل دیگری، با راهنمایی‌های متخصصین می‌توانید مشکلات آموزش دستشویی رفتن کودک را نیز حل کنید. انتقال از مرحله‌ی پوشک به توالت رفتن، اکثر اوقات راحت و ساده نیست. در واقع، بیش از ۸۰ [...]

اجازه دهید تا بررسی موضوع پرخاشگری در کودکان دبستانی را با یک سوال شروع کنیم. کودکی را تصور کنید که دیگر کودکان را مورد ضرب و شتم و لگد زدن قرار می‌دهد. آیا باید نگران این کودک بود؟ پاسخ مثبت است. بیشتر بچه‌ها با ورود به مدرسه‌ی ابتدایی، می‌توانند بر این رفتارها غلبه کنند، چرا [...]

کودکان به راحتی می‌ترسند و ترس آنها به مرور زمان تغییر می‌کند. ترسیدن واکنشی طبیعی در کودکان است زیرا به آنها می‌آموزد خود را در امان نگه دارند. با این حال تفاوت زیادی وجود دارد میان آن چیزی که کودک به عنوان ترس تجربه می‌کند با زمانی که دچار هراس (فوبیا) می‌شود. در این مقاله [...]

بیتا مرادی شما می‌توانید در نقش والد به فرزند خود کمک کنید تا از پس استرس خود برآید و به آن غلبه کند. عواملی مانند استراحت مناسب و کافی، تغذیه مناسب و رفتار درست پدر و مادر، می‌توانند به درمان و غلبه بر استرس در کودکان کمک فراوانی کنند. شما باید هر روز برای کودک‌تان [...]

ما به طور روزمره در خانه و محل کار با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم اما طبق عادت این مسائل را حل کرده و به راه خود ادامه می‌دهیم. «مهارت حل مسئله در کودکان» توانایی مهمی در زندگی کودک به‌شمار می‌رود که باید آن را تقویت کند تا بتواند تصمیمات درستی در زندگی بگیرد. کودکی که [...]

متخصصان در این مقاله توضیح می‌دهند که چرا وقتی بچه‌ها عصبانی می‌شوند، خشم خود را به صورت فیزیکی ابراز می‌کنند و شما چطور می‌توانید رفتارشان را بهتر درک کنید. همچنین بهترین‌ راه‌هایی که برای کنترل خشم کودکان در نظر دارند را به شما پیشنهاد می‌دهند. کودک چهار ساله‌ای را تصور کنید که با عصبانیت و [...]

آذین بذرافشان بعضی از بچه‌ها بسیار نگران مرگ هستند، خواه شخص نزدیکی را از دست داده باشند خواه نه. برای بعضی از آنها ممکن است که یک داستان عامل نگرانی‌شان شده باشد و برای بعضی دیگر دیدن قبرستان، یا شنیدن صحبت‌های اعضای خانواده درباره مرگ. عده‌ای دیگر از بچه‌ها به طور آشکار نگران از دست [...]

بیتا مرادی شما به عنوان والد نقش مهمی در حفظ سلامت عاطفی کودک دارید و می‌توانید کمک کنید تا کودک در معرض کم‌ترین حجم استرس قرار بگیرد. اما برای این کار ابتدا باید علائم و نشانه های استرس در کودکان را بشناسید و تشخیص دهید. همیشه به راحتی نمی‌توان تشخیص داد که کودک چه موقع [...]

بعضی از والدین برای محافظت از فرزندان خود آنها را از خواندن کتاب‌های ترسناک باز می‌دارند. غافل از این‌که داستان‌های ترسناک تا حدودی به کودکان کمک می‌کنند تا یاد بگیرند چگونه در زندگی واقعی با ترس خود کنار بیایند. شما بعد از دیدن یک فیلم ترسناک یا پیاده شدن از ترن هوایی احساس موفقیت می‌کنید […]

انتخاب زمان مناسب برای آموزش دستشویی رفتن و از پوشک گرفتن کودکان بدون شک یکی از بزرگترین دغدغه‌های تمام والدینی است که کودک نوپا دارند. اما پیش از شروع این چالش، ابتدا باید با زمان مناسب آن و دردسرهای احتمالی این مسیر آشنا شویم تا آگاهانه‌تر در این مسیر، گام برداریم! فهرست محتوا: نشانه‌های آمادگی کودک [...]

ترجمه و گردآوری: ثریا جواهری آیا طلاق والدین باعث برانگیختن خشم در کودکان می‌شود؟ چگونه می‌توان خشم کودکان طلاق را کاهش داد؟ بی‌شک کودکان بی‌گناه‌ترین قربانیان طلاق هستند و احساس رها‌شدگی ناشی از جدایی، می‌تواند از آن‌ها کودکی عصبانی بسازد. به هر حال طلاق دنیای کودکان را زیر و رو می‌کند و هیچ‌گاه هم کسی [...]

آذین بذرافشان ترس از تاریکی در کودکان بسیار شایع است. عوامل ترس در کودکان متفاوت است. بعضی از کودکان بدون هیچ دلیل خاصی از تاریکی می‌ترسند. ترس عده‌ای دیگر به اتفاق خاصی بر می‌گردد مانند شنیدن داستانی ترسناک، تماشای چیزی وحشتناک در تلویزیون یا گذراندن تجربه‌ای تلخ و دشوار. با استفاده از چند روش والدین [...]

بیتا مرادی استرس در واقع از نیازها و خواسته‌هایی نشات می‌گیرد که ما وظیفه‌ی انجام آن‌ها را بر عهده می‌گیریم. این نیاز‌ها و خواسته‌ها اغلب از منابع بیرونی مانند خانواده، دوستان، مدرسه و غیره می‌باشند. اما می‌توانند منشا درونی نیز داشته باشند که اغلب مربوط به کارهایی است که فکر می‌کنیم باید آن وظایف و [...]

آذین بذرافشان دلایل حسادت در کودکان احساسی منفی است که در صورت کمبود عشق و توجه از جانب افراد مهم زندگی، در او شعله‌ور می‌شود. افراد مهم در زندگی کودک، پدر و مادر -به‌ویژه مادر- هستند و زمانی که توجه مادر به سمت چیز دیگری غیر از او معطوف می‌شود، حسادت در چشمانش نمایان می‌گردد. [...]

بیتا مرادی استرس در طی طول عمر هر فردی اتفاق می‌افتد و کودکان نیز استرس را تجربه می‌کنند. دلایل و علل استرس در دوران کودکی نسبت به گروه سنی آن‌ها متغیر می‌باشد. بزرگسالان، والدین و پرستاران کودک، دنیای کودکان را دنیایی همواره شاد، بدون دغدغه و آرام تصور می‌کنند و می‌گویند: «چیزی وجود ندارد که [...]

بیتا مرادی همین که کودک توالت رفتن را یاد می‌گیرد، قدم بسیار بزرگی برداشته است. اکثر کودکان در سن ۲ تا ۳ سالگی برای یاد‌گرفتن این کار آمادگی پیدا می‌کنند. شما هم در نقش والد وظیفه دارید در مسیر آموزش دستشویی رفتن به کودکان صبوری کنید و با بردباری نشانه‌هایی را که در فرزندتان می‌بینید [...]

به طور قطع مواقعی پیش آمده که با عصبانیت کودکتان مواجه شده‌اید. اغلب، یا همراه با کودک عصبانی شروع به داد زدن می‌کنیم یا از تعجب خشکمان می‌زند و نمی دانیم چه برخوردی داشته باشیم. آنچه در ادامه خواهید خواند ده قانونی است که می‌توان برای مواجهه با یک کودک عصبانی به کار برد: ۱- [...]

آذین بذرافشان تولد نوزاد جدید در خانواده برای هر کودکی تغییری بزرگ محسوب می‌شود. طبیعی است که فرزند بزرگ‌تر احساس کند نوزاد جای او را اشغال کرده است و همین امر به رقابتی حسادت‌آمیز بین آن‌ها منجر ‌شود. این حس معمولاً به‌صورت رفتارهای پرخاشگرانه در قبال نوزاد خود را با رفتارهایی مانند نیشگون گرفتن یا [...]

آموزش دستشویی رفتن به کودکان از جمله مشکلاتی است که والدین با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. در این مقاله به روش هایی برای آموزش دستشویی رفتن به کودکان می پردازیم اما لازم به ذکر است که این مساله نیاز به صبر و حوصله زیادی دارد. همین که کودک برای توالت رفتن یا استفاده [...]

آذین بذرافشان فهرست محتوا مزایای بازی‌های آموزشی بازی‌های پازلی مزایای پازل برای کودکان هماهنگی چشم و دست را افزایش می‌دهد حل مسئله تجربه‌های شناختی مرتب‌سازی و طبقه‌بندی مهارت واژگانی مهارت‌های حافظه را بهبود می‌بخشد مهارت‌های حرکتی ظریف بهترین ابزار یادگیری مهارت‌های اجتماعی اعتمادبه‌نفس چگونه نوپایان را به پازل علاقه‌مند کنیم؟ بازی‌های سازه‌ای مزایای بازی‌های سازه‌ای [...]

آذین بذرافشان آیا فکر می‌کنید کودک شما مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی یا اختلال ADHD است؟ در این مقاله، به نحوه‌ی تشخیص علائم و نشانه‌های اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی پرداخته شده است و پیشنهاداتی در اختیار شما قرار می‌دهد. «علائم بیش‌فعالی در کودکان و راه‌های درمان آن چیست؟ – بخش نخست» را در وبلاگ کتاب هدهد بخوانید. فهرست [...]

آذین بذرافشان آیا فکر می‌کنید کودک شما مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی یا اختلال ADHD است؟ در این مقاله، به نحوه‌ی تشخیص علائم و نشانه‌های اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی پرداخته شده است و پیشنهاداتی در اختیار شما قرار می‌دهد. فهرست محتوا اختلال ADHD چیست؟ چگونه متوجه شویم که رفتار کودک طبیعی است یا نشانه‌ای از اختلال ADHD است؟ [...]

آذین بذرافشان گفت‌وگو ‌کردن و توضیح مفهوم مرگ برای کودکان بسیار دشوار است و افراد زیادی از صحبت‌کردن در این زمینه اجتناب می‌کنند. با وجود این، مرگ جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی است و مسؤلیت ما (والدین) آگاه‌کردن کودکان است. کودکان باید بدانند صحبت‌‌کردن درباره‌ی مرگ هیچ اشکالی ندارد، بلکه ضروری است. اگر به بچه‌ها اجازه [...]

کودک خشمگین کیست؟ چگونه احساس خشم را در کودکان دریابیم؟ نشانه‌های خشم در کودکان چیست؟ راه‌های مقابله با خشم کودکان چیست؟ و والدین چه نقشی در کنترل خشم کودکان دارند؟ کودکان در سنین گوناگون، خشم خود را چگونه بروز می‌دهند؟ کودک سرشار از احساسات گوناگون است و در شرایط مختلف احساس ناراحتی، خوشحالی، حسادت و… [...]

بخش اول این مقاله با عنوان «چگونه سوءاستفاده‌ی جنسی را در کودکان و نوجوانان تشخیص دهیم؟» و بخش دوم مقاله هم با عنوان «آموزش خودمراقبتی به کودکان و نوجوانان برای جلوگیری از سوءاستفاده‌ی جنسی» در وبلاگ کتاب هدهد منتشر شده است. در این مقاله توضیح داده شده است که چگونه با کودک آسیب‌دیده جنسی رفتار [...]

بخش اول این مقاله با عنوان «چگونه سوء استفاده‌ی جنسی را در کودکان و نوجوانان تشخیص دهیم؟» و بخش سوم مقاله هم با عنوان «با کودک آسیب‌دیده از سوء استفاده‌ی جنسی چگونه رفتار کنیم؟» در وبلاگ کتاب هدهد منتشر شده است. در این مقاله به طور کامل آموزش خودمراقبتی به کودکان توضیح داده شده است. [...]

سوء‌ استفاده‌ جنسی به معنی هرگونه تماس جنسی بین فرد بزرگسال و کودک اطلاق می‌شود. به عبارتی هرگونه سوء استفاده از کودک برای اهداف جنسی، سوء استفاده جنسی از کودک به حساب می‌آید. سوء‌ استفاده‌ جنسی این افراد از کودک می‌تواند به صورت زیر باشد: اندام تناسلی خود را به کودک نشان می‌دهد، کودک را [...]

بیتا مرادی استرس در طی طول عمر هر فردی اتفاق می‌افتد و کودکان نیز استرس را تجربه می‌کنند. دلایل و علل استرس در کودکان نسبت به گروه سنی آن‌ها (کودکان در سنین قبل از مدرسه، کودکان در سنین مدرسه، در سنین نوجوانی) متغیر می‌باشند. بزرگسالان و والدین و پرستاران کودک، دنیای کودکان را دنیایی همواره [...]

کودکان نیز مانند بزرگسالان با احساسات زیادی سروکار دارند. آنها ناامید، هیجان‌زده، عصبی، غمگین، حسود، ترسو، نگران، عصبانی و خجالت‌زده می‌شوند. هرچند خردسالان معمولاً قادر نیستند تا درباره احساس خود صحبت کنند اما در عوض آن را به شیوه‌های دیگر منعکس می‌کنند. کودکان می‌توانند احساسات خود را از طریق حالت چهره، بدن، رفتار و بازی [...]

ترس در کودکان واکنشی کاملاً طبیعی است و از بدو تولد دیده می‌شود. اگر ترس در کودکان خیلی شدید نباشد و باعث پرهیز آنها از خطر شود، نه تنها نگران‌کننده نیست بلکه سودمند نیز هست زیرا باعث می‌شود کودک با احتیاط‌تر عمل کند. اما ترس مرضی یا فوبیا نوع خاصی از ترس است که افراطی [...]