به دنبال کتاب هایی مثل هری پاتر هستید؟ این فهرست مخصوص شماست!
اگر دنیای جادویی هاگوارتز هنوز در ذهن‌تان زنده است و با تمام شدن سری «هری پاتر» احساس خلأ کرده‌اید، تنها نیستید. میلیون‌ها خواننده‌ی دیگر هم همین حس را دارند. اما خبر خوب این است: کتاب‌هایی هستند که می‌توانند جادوی مشابهی را برایتان زنده کنند. نه اینکه دقیقاً همان باشند، اما فضای فانتزی، دوستی، شجاعت و مبارزه با تاریکی را به شکلی متفاوت ارائه می‌دهند. این فهرست مخصوص شماست اگر دنبال دنیایی تازه برای غرق شدن هستید.
۱. قلعه متحرک
اگر هری پاتر را به خاطر فضای جادویی، شخصیت‌های به‌یادماندنی و داستان پرکششش دوست دارید، قلعه متحرک همان حسی را با طعمی متفاوت برایتان زنده می‌کند. هر دو داستان قهرمان‌هایی را دنبال می‌کنند که ناگهان وارد دنیایی می‌شوند که از قوانین عادی پیروی نمی‌کند. هری وارد هاگوارتز می‌شود؛ جایی که باید جادو را یاد بگیرد و با گذشته‌اش روبه‌رو شود. سوفی وارد قلعه‌ای جادویی می‌شود که خودش مدام شکل عوض می‌کند، و باید در میانه‌ی طلسم‌ها و رازها، خودش را پیدا کند.
در هر دو داستان، جادو فقط یک ابزار نیست، بلکه بستری‌ست برای رشد شخصیت، کشف هویت و روبه‌رو شدن با ترس‌ها. هاول، جادوگر مرموز این داستان، با تمام قدرت و غرورش، پیچیده و انسانی است—درست مثل اسنیپ یا حتی خود دامبلدور.
اگر دلتان برای جهانی پر از جادو، شخصیت‌های خاکستری و داستان‌هایی که جدی‌تر از چیزی‌ست که در ظاهر به نظر می‌رسد تنگ شده، قلعه متحرک انتخابی عالی بعد از هری پاتر است.
۲. هابیت
اگر از ماجراجویی‌های پر از موجودات جادویی، سرزمین‌های ناشناخته و مبارزه میان خیر و شر در هری پاتر لذت برده‌اید، هابیت یکی از آن کتاب‌هایی است که نباید از دست بدهید. این داستان کلاسیک فانتزی، زندگی بیلبو بگینز را روایت می‌کند؛ هابیتی آرام و خانه‌دوست که ناخواسته وارد سفری پرخطر برای یافتن گنجی محافظت‌شده توسط اژدهایی مرگبار می‌شود.
برخلاف هری که وارد دنیای جادویی می‌شود تا خودش را پیدا کند، بیلبو از دنیای امنش بیرون می‌آید و در دل خطر، شجاعت و هوش واقعی‌اش را کشف می‌کند. هر دو قهرمان در جهانی پر از جادو و خطر، رشد می‌کنند و تبدیل به کسانی می‌شوند که حتی خودشان تصورش را نمی‌کردند.
هابیت با نثر غنی تالکین، دنیاسازی خیره‌کننده و شخصیت‌هایی فراموش‌نشدنی، پایه‌گذار ادبیات مدرن فانتزی است. اگر بعد از هری پاتر به دنبال داستانی هستید که هم عمق داشته باشد و هم هیجان، این کتاب یک انتخاب کلاسیک و ماندگار است.
۳. چرخه ی زاغ ها
اگر جذب فضای رازآلود، گروه‌های دوستی خاص و داستان‌هایی با جادوهای پنهان در دل واقعیت شده‌اید، چرخه‌ی زاغ‌ها دقیقاً همان دنیایی‌ست که به‌دنبالش هستید. این مجموعه داستان دختری به نام بلو را دنبال می‌کند که با گروهی از پسران دانش‌آموز یک مدرسه‌ی خاص آشنا می‌شود. همه چیز از یک پیشگویی شروع می‌شود و کم‌کم پای جادو، ارواح، خطوط لی‌لی و پادشاهان گمشده به ماجرا باز می‌شود.
همان‌طور که هری با رون و هرمیون یک گروه وفادار و به‌دردبخور تشکیل می‌دهد، در این داستان هم دوستی نقش کلیدی دارد. رابطه‌های پیچیده، شخصیت‌پردازی‌های قوی و فضای مرموز و پر از تعلیق، چرخه‌ی زاغ‌ها را به کتابی متفاوت ولی هم‌حس با دنیای هری پاتر تبدیل کرده.
این کتاب فانتزی نوجوان نه فقط درباره‌ی جادو، بلکه درباره‌ی هویت، دوستی، خانواده و انتخاب‌های سخت است. اگر به دنبال داستانی مدرن‌تر با جادویی که در سایه‌ها پنهان شده می‌گردید، این مجموعه از آن کتاب‌هایی‌ست که با شما می‌ماند.
کتاب‌های این مجموعه عبارتند از:
جلد اول: پیشگویی گلنداور
شروع داستان با پیشگویی گلنداور است. بلو، دختری از خانواده‌ای پیشگو، با گروهی از پسران مدرسه‌ی زاغ‌ها آشنا می‌شود. در مرکز داستان، جست‌وجوی گلنداور—پادشاهی افسانه‌ای—قرار دارد. فضا رازآلود، شخصیت‌ها چندلایه و جادو در زیر پوست واقعیت جریان دارد. این جلد پایه‌گذار دنیایی است که آرام‌آرام جادوی خود را آشکار می‌کند.
جلد دوم: دزدان رویا
در دزدان رویا داستان تیره‌تر و پیچیده‌تر می‌شود. تمرکز این‌بار بیشتر روی رونن است—پسر مرموزی که قدرتی خطرناک و منحصر‌به‌فرد دارد: توانایی بیرون کشیدن اشیا از رؤیاها. روابط بین شخصیت‌ها عمیق‌تر شده و تهدیدهای تازه‌ای وارد داستان می‌شوند. این جلد هم‌زمان هم فانتزی است، هم روان‌شناختی و شخصی.
۴. ایکه باگ
برای کسانی که دنیای هری پاتر را دوست داشتند و دنبال داستانی تازه از ذهن خالقش هستند، ایکه‌باگ یک انتخاب جذاب است. این بار اما به‌جای هاگوارتز، وارد پادشاهی خیالی «کورنوکوپیا» می‌شویم؛ جایی که افسانه‌ای قدیمی درباره‌ی موجودی مرموز به نام «ایکه‌باگ» باعث ترس، دروغ و سوءاستفاده از قدرت می‌شود.
برخلاف هری پاتر که با جادوی مدرسه و دنیای جادوگران سر و کار دارد، ایکه‌باگ بیشتر به سیاست، قدرت، شجاعت و حقیقت در برابر دروغ می‌پردازد—اما همچنان با زبان ساده و داستان‌گویی قوی رولینگ. این کتاب برای نوجوان‌ها نوشته شده، اما لایه‌هایی دارد که برای خواننده‌ی بزرگسال هم حرف برای گفتن دارد.
اگر به دنبال داستانی تازه با حال‌وهوای افسانه، شخصیت‌های قوی و درون‌مایه‌هایی مثل عدالت، شجاعت و ایستادن در برابر ظلم هستید، ایکه‌باگ می‌تواند تجربه‌ای متفاوت اما آشنا برای طرفداران هری پاتر باشد.
۵. خوک کریسمس
خوک کریسمس یکی دیگر از داستان‌های مستقل جی.کی. رولینگ است که مثل آثار قبلی‌اش، تخیل را با احساس و معنا ترکیب می‌کند. داستان درباره‌ی پسری به نام جک است که اسباب‌بازی محبوبش، خوکی پارچه‌ای به نام “خوک عزیز”، را درست شب کریسمس از دست می‌دهد. اما همه‌چیز از آنجا شروع می‌شود که خوک جایگزین—که ابتدا اصلاً محبوب جک نیست—او را وارد دنیایی جادویی می‌کند: دنیای چیزهای گمشده.
در این سفر پرماجرا، جک باید با کمک خوک کریسمس از میان موجودات و مکان‌هایی شگفت‌انگیز عبور کند تا شاید بتواند عزیزترین دارایی‌اش را بازگرداند. این کتاب با وجود اینکه فانتزی کودکانه‌تری دارد، اما درون‌مایه‌هایی مثل وابستگی، رشد، فقدان و امید را بسیار هوشمندانه در خود جای داده است.
برای طرفداران هری پاتر، خوک کریسمس یک تجربه‌ی متفاوت اما آشناست: سفر به دنیایی نادیده، قهرمان جوان، و پیامی انسانی در دل ماجرا.
۶. ماجراهای نارنیا
اگر دنبال دنیایی جادویی، پر از ماجراجویی، شخصیت‌های فراموش‌نشدنی و نبردهای نمادین بین خیر و شر هستید، مجموعه‌ی ماجراهای نارنیا یکی از مهم‌ترین و ماندگارترین آثار فانتزی است که باید خوانده شود. این مجموعه در هفت جلد نوشته شده و هر کدام از آن‌ها ماجرایی متفاوت در سرزمین افسانه‌ای نارنیا را روایت می‌کند.
کتاب‌های این مجموعه عبارتند از:
جلد اول: خواهرزاده جادوگر
روایت آغاز شکل‌گیری دنیای نارنیاست، جایی که با خلق نارنیا و ورود نخستین انسان‌ها آشنا می‌شویم.
جلد دوم: شیر، ساحره و کمد لباس
مشهورترین جلد مجموعه، ماجرای چهار کودک است که از طریق یک کمد وارد نارنیا می‌شوند و با شیر جادویی اصلان، ساحره‌ی سفید و سرنوشت نارنیا روبه‌رو می‌شوند.
جلد سوم: اسب و پسرک او
داستانی مستقل در دل نارنیا درباره‌ی فرار، آزادی و یافتن هویت، با نگاهی از بیرون به ماجراهای این دنیا.
جلد چهارم: شاهزاده کاسپین
درباره‌ی قیامی علیه ظلم در نارنیاست، زمانی که نارنیا دیگر آن‌چیزی نیست که باید باشد و قهرمانان قدیمی بازمی‌گردند.
جلد پنجم: سفر کشتی بامدادنورد
ماجراجویی دریایی برای کشف سرزمین‌های ناشناخته و کشف خود، یکی از خیال‌انگیزترین جلدهای مجموعه.
جلد ششم: صندلی نقره‌ای
داستانی تاریک‌تر و رمزآلودتر که دو نوجوان وارد ماموریتی خطرناک می‌شوند تا شاهزاده‌ای گمشده را نجات دهند.
جلد هفتم: آخرین نبرد
پایان حماسی نارنیا؛ با سقوط و نجات این جهان جادویی، و پیام‌هایی عمیق درباره‌ی ایمان، پایان و حقیقت.
درست مثل دنیای هری پاتر، نارنیا هم جهانی کامل دارد با شخصیت‌هایی دوست‌داشتنی، جادوهایی پررمز و راز، و مبارزاتی که فقط فیزیکی نیستند—بلکه اخلاقی، درونی و فلسفی هم هستند. سبک نوشتار لوئیس ساده و روان است، اما مفاهیم عمیقی را منتقل می‌کند که باعث می‌شود این مجموعه برای همه‌ی سنین خواندنی باشد.
۷. خون آشام
اگر از فضای رازآلود، ماجراجویی‌های پرتنش و شخصیت‌های مرموز دنیای هری پاتر خوشتان آمده، مجموعه‌ی خون‌آشام یکی از متفاوت‌ترین فانتزی‌های ایرانی است که می‌تواند همان هیجان را در بستری تازه برایتان زنده کند. سیامک گلشیری در این مجموعه، دنیایی تاریک و جذاب ساخته که در آن واقعیت با افسانه‌های خون‌آشامی گره خورده است—اما نه به سبک کلیشه‌ای و تکراری، بلکه با نگاهی مدرن و شخصیت‌پردازی دقیق.
این مجموعه با داستان پسری نوجوان به نام سامان شروع می‌شود که پس از نقل‌مکان به خانه‌ای قدیمی، وارد دنیایی پنهان می‌شود؛ دنیایی که در آن مرز بین انسان و خون‌آشام به‌طرز نگران‌کننده‌ای باریک است. با پیشروی داستان، هم خطرها جدی‌تر می‌شوند و هم گذشته‌های ناگفته‌ی شخصیت‌ها رو می‌شوند.
در کنار فضای پرتعلیق، این مجموعه درباره‌ی بلوغ، ترس، انتخاب و کشمکش‌های درونی نوجوانان هم هست—درست مثل هری پاتر که جادو تنها ظاهر ماجراست و در عمق آن، رشد شخصیت و مواجهه با حقیقت‌های زندگی قرار دارد.
کتاب‌های این مجموعه عبارتند از:
جلد اول: تهران، کوچه اشباح
جلد اول، آغاز ورود سامان-نوجوانی تنها و گوشه‌گیر-به دنیایی تاریک و مرموز است. او همراه پدرش به خانه‌ای قدیمی در کوچه‌ای ساکت و عجیب نقل مکان می‌کند، جایی که رازهایی ترسناک در دل شب کم‌کم آشکار می‌شود. این جلد فضای وهم‌آلود و تعلیق‌آمیزی دارد و زمینه‌ساز ورود به جهان خون‌آشام‌هاست.
جلد دوم: ملاقات با خون‌آشام
در این جلد، سامان با موجودی روبه‌رو می‌شود که حقیقت زندگی‌اش را زیر و رو می‌کند. او کم‌کم درگیر رازهایی می‌شود که نه فقط با خانه‌ی قدیمی، بلکه با خودش و گذشته‌اش پیوند خورده‌اند. درگیری بین ترس و کنجکاوی، و مرز میان واقعیت و کابوس، داستان را جلو می‌برد.
جلد سوم: شبح مرگ
همه‌چیز جدی‌تر و تاریک‌تر می‌شود. سامان دیگر فقط یک نوجوان عادی نیست؛ در دنیایی قدم گذاشته که قوانین خودش را دارد. موجودات جدید، تهدیدهای تازه، و سوال‌هایی بی‌پاسخ، فشار روانی زیادی به او وارد می‌کند. این جلد ترکیبی از وحشت روان‌شناختی و کشمکش درونی است.
جلد چهارم: جنگل ابر
سامان وارد فضای متفاوتی از ماجرا می‌شود. جنگلی پوشیده از مه، که مرز بین جهان ما و دنیای خون‌آشام‌ها در آن تار می‌شود. در این جلد، خطر از همیشه نزدیک‌تر است و تصمیماتی که سامان می‌گیرد، سرنوشت او و اطرافیانش را تغییر می‌دهد. فضا رازآلودتر و تعلیق بیشتر است.
جلد پنجم: شب شکار
پایان‌بندی مجموعه با اوج‌گیری تنش‌ها و رویارویی نهایی. رازها برملا می‌شوند، دشمنان واقعی چهره نشان می‌دهند و سامان باید بین ترس و شجاعت، فرار و مقابله، یکی را انتخاب کند. این جلد پایان‌بخش مسیر بلوغ، کشف هویت و مبارزه با تاریکی است.
۸. رمان های سه گانه ی فونکه
رمان‌های سه‌گانه‌ی فونکه، اثر کورنلیا فونکه، نویسنده‌ی آلمانی، از محبوب‌ترین آثار فانتزی نوجوانان است. کتاب‌های این مجموعه عبارتند از:
جلد اول: سیاه قلب
ماجرا از جایی شروع می‌شود که دختر نوجوانی به نام مگی متوجه می‌شود پدرش، مو، توانایی عجیبی دارد: او می‌تواند با صدای بلند خواندن از کتاب‌ها، شخصیت‌ها را به دنیای واقعی بیاورد. اما هر بار که کسی از درون کتاب بیرون می‌آید، کسی از دنیای واقعی به جای او وارد داستان می‌شود. زمانی که شخصیتی شرور از کتابی نایاب به نام قلب جوهری بیرون می‌آید، مگی و مو وارد ماجرایی پر از خطر، جادو و انتخاب‌های دشوار می‌شوند.
جلد دوم: سیاه خون
در جلد دوم، مگی و دوستانش دیگر نمی‌خواهند فقط با داستان بجنگند، بلکه وارد دنیای خود کتاب می‌شوند؛ جایی که قوانینش با دنیای ما فرق دارد. اما دنیای کتاب نه تنها جادویی نیست، بلکه پر از تاریکی، خشونت و واقعیت‌های تلخ است. این بار خطر نه فقط در بیرون، بلکه در درون شخصیت‌ها کمین کرده.
جلد سوم: سیاه مرگ
در جلد پایانی، داستان به اوج می‌رسد. نبرد بین خیر و شر در دنیای کتاب به مرحله‌ی نهایی رسیده. مو حالا فقط یک پدر نیست، بلکه تبدیل به شخصیتی افسانه‌ای شده که مردم دنیای کتاب به او ایمان دارند. اما هر قهرمانی بهایی دارد و هر داستانی می‌تواند پایان تلخی داشته باشد… مگر اینکه نویسنده‌اش چیز دیگری بخواهد.
سخن پایانی
اگر دنیای هری پاتر را دوست داشتید، یعنی دنبال چیزی فراتر از جادو و مدرسه‌اید؛ دنبال داستان‌هایی با شخصیت‌های باورپذیر، دوستی‌های واقعی، ماجراهای پرتنش و دنیایی که با همه‌ی عجیب‌وغریب بودنش، عمیقاً آشناست. کتاب‌هایی که در این فهرست معرفی شد، هر کدام به‌نوعی می‌توانند جای خالی دنیای هاگوارتز را برایتان پر کنند، چه با داستانی درباره‌ی جانوران جادویی، چه با افسانه‌ای قدیمی، یا حتی فانتزی‌ای که در خیابان‌های تهران اتفاق می‌افتد.
جادو فقط در چوب‌دستی و ورد نیست، گاهی در یک دوستی، یک تصمیم، یا یک جمله‌ی خوب پنهان شده. کافی‌ست کتاب درست را پیدا کنید.