زیر خط کودکی

مهدی آذریزدی یکی از کسانی است که به مفهوم نهاد کودکی و به‌طور ویژه ادبیات کودکان در ایران شکل دادند. نقش او در این کار به ظاهر بازنویسی از آثار ادبی و دینی کهن است. اما در کنکاش بیش‌تر متوجه می‌شویم، جایگاه او بازنویسی برای ادبیات کودکان نیست، که او از معماران ادبیات نو کودکان در ایران، بلکه فراتر از آن، شکل دادن به زبان در ادبیات کودکان ایران است. آن نکته‌ای هم که بسیاری از بزرگان فرهنگ و ادب فارسی مانند دکتر خانلری، دکتر معین، جمالزاده، آل احمد، سیمین دانشور، دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن و بسیاری دیگر را به سوی «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» کشاند، نه صرف بازنویسی که ساخت گونه‌ای زبان در ادب فارسی در یک مقطع خاص است. درباره مهدی آذریزدی تاکنون هیچ پژوهشی که قابل اعتنا و جامع باشد، انجام نشده است. نه زبان او، نه شخصیت و تاثیرگذاریش در حوزه ادبیات کودکان و مطالعات کودکی.

کتاب «زیر خط کودکی» نوشته محمدهادی محمدی، از انتشارات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، می‌کوشد بخش‌های تاریک وجود آذریزدی را به روشنی بکشد و برای آن‌ها پاسخی بیابد. این کتاب که همراه با فیلم «زیر خط کودکی» در یک بسته ارائه می‌شود، مکمل یک دیگر هستند، کتاب صدای نویسنده است و فیلم صدای مهدی آذریزدی. این اثر در پیوست با آثار دیگر موسسه در زمینه تاریخ فرهنگ کودکی مانند«روشنگران تاریکی» ، «گفت‌وگو با زمان»، «توران دختر ایران» و «زیستن برای روشنگری» است.

فیلم مستند «زیر خط کودکی» بخشی از پروژه پژوهشی تاریخ فرهنگ کودکی در ایرانِ موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان است.

مهدی آذریزدی (۱۳۰۰-۱۳۸۸)، نویسنده و بازنویس آثار کودکان، از سال ۱۳۳۵ با نوشتن «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» کار نویسندگی خود را آغاز کرد. «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» مجموعه‌ای از قصه‌های بازنویسی یا بازآفرینی شده از متون ادبی کهن فارسی چون کلیله و دمنه،‌ مرزبان نامه، سندباد نامه، سیاست نامه،‌ گلستان،‌ مثنوی و آثار عطار است. این مجموعه ۸ جلدی از ماندگارترین و پرخواننده‌ترین مجموعه‌های بازنویسی است که همچنان منتشر می‌شود.

زمان این فیلم یک ساعت است و همراه با کتاب «زیر خط کودکی» که به تحلیل زندگی و کار او پرداخته از سوی انتشارات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان ارائه شده است.